Iστορία - Φιλοσοφία

 ΑΥΤΟΚΡΑΤΩΡ  ΘΕΟΔΟΣΙΟΣ  Ο  Α΄

Ο αυτοκράτωρ Φλάβιος Θεοδόσιος του Ανατολικού Ρωμαϊκού κράτους γεννήθηκε στην Βόρειο Ισπανία το 346 μ.Χ., βασίλευσε από το 379 έως το 395. Ήταν θρησκόληπτος, δογματικός και φανατικός χριστιανός, ήταν όμως καλός πολεμιστής και πολύ φιλήδονος. Όπως αναφέρουν χριστιανοί συγγραφείς, καταπολεμούσε με ζήλο «τα υπολείμματα ειδωλολατρικών φρονημάτων στα ανώτερα διευθύνοντα κοινωνικά στρώματα, όπως π.χ. παρεκκλίνουσες, διαφορετικές γνώμες, απόψεις μέσα στην χριστιανική εκκλησία και άλλα».

Ο Θεοδόσιος για να εδραιώσει την εξουσία του ταυτίστηκε απόλυτα με το χριστιανικό ιερατείο, το οποίο τον υπηρέτησε πιστά και έτσι, οι δύο ηγεσίες ενωμένες στράφηκαν με μίσος κατά των Ελλήνων και του Ελληνισμού. Την 27^η Φεβρουαρίου του 380 κατήργησε την κάποια ανοχή που υπήρχε προς τις διάφορες θρησκευτικές δοξασίες και, καθιέρωσε τον «θρίαμβο της ορθοδοξίας», επέβαλε σαν μοναδική, επίσημη και υποχρεωτική θρησκεία τον Χριστιανισμό. Όλοι οι μη χριστιανοί χαρακτηρίζονταν στο εξής «σιχαμεροί, αιρετικοί, μωροί και τυφλοί».

Το 381 συγκάλεσε την δευτέρα Οικουμενική Σύνοδο για να αποβάλλει τους αιρετικούς χριστιανούς, να ορίσει και να επιλύσει εκείνος τις διάφορες ενδοεκκλησιαστικές διαφορές και έριδες. Όταν το επέτυχε, ξεκίνησε διωγμό εναντίον των αιρετικών χριστιανών και κατά των μη χριστιανών σε όλες τις πόλεις του Ανατολικού κράτους. Όλες οι εκκλησίες και όλα τα ιερά κτήματα δόθηκαν στο ορθόδοξο ιερατείο και, απαγόρευσε στους αιρετικούς να κατέχουν πολιτικά αξιώματα, πολλούς από αυτούς τους εξόρισε και άλλους τους θανάτωσε.

Στράφηκε επίσης με μεγαλύτερη μανία εναντίον εκείνων, που εντρυφούσαν στην φιλοσοφία, την Ελληνική παιδεία και διατηρούσαν την αρχαιοελληνική λατρεία. Για αυτούς υπήρχε μόνον μία ποινή και αυτή ήταν ο θάνατος και η κατάσχεση των περιουσιών τους, που μεταβιβαζόταν αυτόματα στην προσωπική αυτοκρατορική περιουσία.

Τον Δεκέμβριο του 390 ο Γότθος στρατηγός Βοθέριχος, αρχηγός της Βυζαντινής φρουράς της Θεσσαλονίκης, προσπαθεί να επιβάλλει τον εκχριστιανισμό των Ελλήνων κατοίκων της πόλεως με τρομερή βία. Αποτέλεσμα ήταν η εξέγερση του λαού που προσπαθούσε απεγνωσμένα να διατηρήσει την Ελληνική του ταυτότητα. Η Γοτθική φρουρά της πόλεως αρχικά αιφνιδιάστηκε από την μαχητικότητα των Ελλήνων και πολλοί αξιωματικοί και στρατιώτες σκοτώθηκαν. Όταν ο Θεοδόσιος πληροφορήθηκε ότι είχε γίνει Στάση, με δόλια σκέψη ότι τάχα ήθελε να εξευμενίσει τα οξυμένα πνεύματα, κάλεσε τον λαό της πόλεως στον Ιππόδρομο, για να παρακολουθήσουν την ιπποδρομία και να επέλθει η συμφιλίωση. Εκεί μέσα, μόνο σε τρεις ώρες, κατέσφαξε με την βοήθεια των Γότθων 7000 Έλληνες πολίτες, σύμφωνα με τον χριστιανό ιστορικό Θεοδώρητο, ενώ κατά τον Κεδρηνό, τον Θεοφάνη και άλλους, ο αριθμός των θυμάτων ξεπέρασε τις 15000.

Ο εκκλησιαστικός συγγραφέας Θεοδώρητος γράφει, «Τους θέρισαν όλους, σαν καλαμιές στον θερισμό, διότι ήθελε να εκδικηθεί τον θάνατο ενός στρατηγού και των στρατιωτών του. Ο Θεοδόσιος διέταξε ως αντίποινα την γενική σφαγή του πληθυσμού. Αναφέρεται, ότι σε μία και μόνο ημέρα σφαγιάστηκαν από μισθοφόρους του Θεοδοσίου άνω των 7000 Θεσσαλονικέων και, εάν δεν είχε επέμβει ο επίσκοπος των Μεδιολάνων Αμβρόσιος, η σφαγή θα ήταν καθολική για όλο τον πληθυσμό».  

Η σφαγή της Θεσσαλονίκης θεωρείται από τους ιστορικούς, ως ένα από τα πιο αποτρόπαια εν ψυχρώ εγκλήματα, ενός μονάρχη της αρχαιότητας, πραγματική θηριωδία. Ξεπέρασε σε αγριότητα και διαστροφή και τα πιο ειδεχθή εγκλήματα των τυράννων της ιστορίας.

Ο Θεοδόσιος ενώ θα έπρεπε να κατατάσσεται στον εφιαλτικό πίνακα των πλέον κατάπτυστων αιμοβόρων μοναρχών, αναβιβάζεται από την Εκκλησία, χωρίς αιδώ, στο βάθρο του «Αγίου» και  του «Μέγα».

Ο  άγιος  Αυγουστίνος τον αποκαλεί «τέλειο χριστιανό μονάρχη», ενώ ο Θεοδώρητος «Πανεύφημο βασιλέα και θεοφιλέστατο». 

Άλλο ένα μεγάλο έγκλημα που διέπραξε κατά του Ελληνισμού και της ανθρωπότητας, ήταν το ανθελληνικό διάταγμα του 393 για την κατάργηση των Ολυμπιακών Αγώνων και όλων γενικά των Πανελλήνιων Αγώνων - Πύθια των Δελφών - Ίσθμια της Κορίνθου, Νέμεα στην Νεμέα της Πελοποννήσου, καθώς και όλων των λαϊκών εορτών και συνάξεων των Ελλήνων, με τις ίδιες πάντοτε ποινές για όσους δεν υπάκουαν στα διατάγματά του. Αυτά τα μιαρά διατάγματα, στέρησαν στον απανταχού Ελληνισμό, το ευγενές γεγονός των φιλοσοφικών σκέψεων και αλληλοεπιδράσεων, της άμιλλας, του αθλητικού ιδεώδους και του ευ αγωνίζεσθαι, της συνεργασίας των πολιτών, των πόλεων και των κρατών, των πανεθνικών εορτών, της ανακωχής, της κατάπαυσης των εχθροπραξιών και της ιεράς εκεχειρίας, που έτερπαν, μόρφωναν και ένωναν επί χιλιετίες το γένος των Ελλήνων.

Οι φανατικοί χριστιανοί αποθρασύνθηκαν από την στάση του αυτοκράτορα και, προέβαιναν στο γκρέμισμα των αρχαίων ναών, των ιερών, των Ασκληπιείων, των θεάτρων, των βιβλιοθηκών, στην καταστροφή των αγαλμάτων, των βιβλίων και όλων των ανεπανάληπτων έργων τέχνης και πολιτισμού. Τι να πρωτοαναφέρει κανείς, ας αναλογισθούν τι ζημία και οπισθοδρόμηση έφεραν επί σειρά αιώνων. Με αυτόν τον τρόπο και με αυτά τα μέσα θριάμβευσε επί της εποχής του Θεοδοσίου ο Χριστιανισμός επί των ειδωλολατρών, και των διαφορετικά σκεπτόμενων ανθρώπων, καθώς και η Ορθοδοξία επί των αιρετικών.

Πως να μην τον ανακηρύξει και ονομάσει το ιερατείο και η εκκλησία άγιο και Μέγα, τίτλος με τον οποίον έμεινε στην ιστορία.  

Το 395 και δύο χρόνια μετά την επίσημη κατάργηση των Ολυμπιακών αγώνων και όλων των άλλων εορτών , εισέβαλαν στην Πελοπόννησο και στην Ολυμπία στίφη Γότθων, 2000 μισθοφόροι με χριστιανούς ιερείς και καλογέρους και με αρχηγό τον βάρβαρο Αλάριχο Μπάλτα, ισοπέδωναν και κατέστρεφαν τα πάντα στο πέρασμά τους. «Εις γήν φέρειν», αυτήν την εντολή είχαν από τον Θεοδόσιο,  κάθε πολύτιμου και  ιερού χώρου. Μεταξύ των άλλων ισοπέδωσε την Ελευσίνα, σκότωσε όλους τους συντελεστές του Μυητικού κέντρου, κατέστρεψε το υπέρ πολύτιμο αρχείο με την απωλεσθείσα γνώση του παρελθόντος και τις λίθινες πλάκες που ήταν χαραγμένος ο παμπάλαιος Ορφικός Λόγος - Ορφικά κείμενα.    

Οι Ρωμαίοι όταν υπέταξαν την Ελλάδα, είχαν απαγορεύσει σε όλους τους κατεχόμενους υπηκόους να έχουν και να φέρουν όπλα. Οι Αθηναίοι όταν  πληροφορήθηκαν την καταστροφή και την σφαγή της Ελευσίνας, ανέβηκαν και κλείστηκαν στην Ακρόπολη. Ο Αλάριχος με το συνονθύλευμά του έφθασε στην Αθήνα, οι Αθηναίοι έδειξαν γενναιότητα και προέβαλαν αποφασιστική αντίσταση, έγιναν μερικές μάχες και δεν επέτρεψαν στον Αλάριχο να συλήσει και να καταστρέψει την πόλη και την Ακρόπολη, έτσι σώθηκε ο Παρθενώνας,  τα άλλα μνημεία και η πόλη της Παλλάδος.

Κατά τον πέμπτο αιώνα στον ερειπωμένο χώρο της Ολυμπίας, έχτισαν μία εκκλησία και έναν χριστιανικό οικισμό, περιτοίχισαν τον χώρο με υλικά του αρχαίου τοίχους και, μέσα σε αυτόν έχτισαν την σωζόμενη μέχρι σήμερα Βυζαντινή εκκλησία.

Το 426 πυρπολήθηκε ο ναός του Ολυμπίου Διός κατά διαταγή του αυτοκράτορα της Κωνσταντινουπόλεως Θεοδοσίου του Β΄ του Μικρού. Παρά τους σκληρούς διωγμούς κατά των Ελλήνων και τις καταστροφές που έγιναν κατόπιν διαταγών του και της φανατικής χριστιανής αδελφής του Πουλχερίας, δεν έγινε Μέγας αλλά έμεινε στην ιστορία με το προσωνύμιο Μικρός.

Ισχυροί σεισμοί κατά τα έτη 522 και 551 κατέστρεψαν ό,τι είχε απομείνει από τα  λαμπρά οικοδομήματα της Ολυμπίας. Επί πλέον, οι πλημμύρες του Κλαδέου ποταμού αφ΄ ενός και οι εκάστοτε μεταβολές του ρου του Αλφειού αφ’ ετέρου, πλημμύρισαν πολλές φορές την περιοχή, με αποτέλεσμα να υποχωρεί η άμμος και τα νερά να παρασύρουν προοδευτικά τον Ιππόδρομο και μεγάλο μέρος του Σταδίου.

Κατά τoν μεσαίωνα είχαν διαγράψει και αυτό το όνομα της Ολυμπίας.  Τον 14^ο  αιώνα, την εποχή της Φραγκοκρατίας, ο οικισμός ονομαζόταν Σέρβια ή Σερβιανά. Κατά δε τον 16^ο  αιώνα, επί  Τουρκοκρατίας είχε το όνομα Αντίλαλος, προφανώς από τον αντίλαλο που δημιουργεί ακόμα η υπόγειος Στοά, καθώς έχει άριστη μαθηματική αρχιτεκτονική και λειτουργεί σαν ένα καλό φυσικό ενισχυτικό ηχείο. 

Η Στοά πολλαπλασίαζε τους ήχους και τον βηματισμό των αθλητών, όταν περνούσαν κατά παράταξη και με ρυθμό για να βγουν στο  Στάδιο να αγωνιστούν. Έτσι δημιουργούσε ηχητικές αρμονικές, γεγονός που έδινε αίγλη και εντυπωσίαζε όλους τους αθλητές και τους θεατές.