Η ΚΟΣΜΟΙΣΤΟΡΙΚΗ ΜΑΧΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΠΥΛΩΝ - 480

Η κοσμοϊστορική μάχη των Θερμοπυλών (καλοκαίρι του 480 π.Χ)
ΚΑΙ ΤΟ ΜΟΝΑΔΙΚΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΛΕΟΣ


«Τεθνάμεναι γάρ καλόν ενί προμάχοισι
πεσόντα άνδρ' αγαθόν περί ήι πατρίδι μαρ-
νάμενον». (ΤΥΡΤΑΙΟΣ του Αρχεμβρότου, ζ΄αι. π.Χ.)


Απόδοση: «Έντιμο και ωραίον είναι να πε-
θάνει κάποιος πεσμένος μεταξύ των προμά-
χων, μαχόμενος και γενναίος άνδρας για την
Πατρίδα του».




Η πρώτη εκστρατεία των βαρβάρων της Ανατολής κατά της χώρας του Ανέσπερου Φωτός έληξε με συντριβή στον χώρο του Μαραθώνος την 13η Μεταγειτνιώνος (Αύγουστος) του έτους 490 π.Χ. Ο βασιλεύς των Περσών (και άλλων βαρβάρων) Δαρείος δίδει διαταγή αμέσως για τη δημιουργία νέας στρατιάς και αναλαμβάνει ο ίδιος την ηγεσία της εκστρατείας.

Το έτος 486 π.Χ. πεθαίνει ο Δαρείος και βασιλεύς αναγορεύεται ο γιος του Ξέρξης ο Α΄, ο οποίος συνεχίζει, από το 485 π.Χ. την προετοιμασία για την εισβολή στην Ελλάδα. Ο Ξέρξης, άστατος χαρακτήρας, ζηλόφθονος, εκδικητικός και έκλυτος στο ήθος του, είχε σύζυγό την Εσθήρ ( ναι! είναι η γνωστή Εσθήρ που διδάσκεται στην Παλαιά Διαθήκη, και ο σύζυγός της αναφέρεται ως Αρταξέρξης Β΄. Αρκεί να διαβάσει κάποιος το ομώνυμο βιβλίο της και ειδικότερα τα κεφάλαια Α΄, Δ΄, Ε΄!!) Σύμβουλος επίσης του Ξέρξη ήταν ο στρατηγός του και θείος της Εσθήρος, Μαρδόνιος ή Μαρδοχάϊ. Η Εσθήρ υπήρξε δεύτερη σύζυγος του Ξέρξη, αφού την πρώτη του νόμιμο σύζυγο Αστίν την χώρισε, λόγω του ότι δεν θέλησε να επιδείξει τα κάλλη της σε κάποιους καλεσμένους του. Ο Μαρδόνιος και η Εσθήρ ήσαν ιουδαϊκής καταγωγής, υποκινούσαν τον Ξέρξη εναντίον της Ελλάδος εκστρατείας, δολοφόνησαν τον Μακεδόνα πρωθυπουργό του Ξέρξη, τον Αμμάν και εξώθησαν τον Ξερξη σε εγκλήματα ακόμα και εναντίον άμαχων Ελλήνων! (βλέπε Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, τόμος 11οςκαι Παλαιά Διαθήκη ''Εσθήρ'').

Άξια αναφοράς είναι και η αποκάλυψη του μυστικού της εισβολής των βαρβάρων (προετοιμασία, κάθοδος κλπ) στην Ιερά Ελλάδα, διότι στο επίκεντρο ευρίσκεται η πανέμορφη σύζυγος του Λεωνίδα, η βασίλισσα Γοργώ, κόρη του Κλεομένους. Μας αναφέρει λοιπόν ο Ηρόδοτος ( Ιστορία Ζ΄). Ζούσε στα Σούσα ο Δημάρατος, ο οποίος είχε εξορισθεί από τους Σπαρτιάτες για παλιότερους πολιτικούς λόγους. Μόλις όμως έμαθε για την προετοιμασία της εισβολής στην Ελλάδα, πήρε ένα πινακίδιο που δίπλωνε στα δύο, έξυσε κερί και εχάραξε την απόφαση του Ξέρξη. Κατόπιν, έλιωσε ένα κερί και το άπλωσε στα γράμματα. Έπειτα, παρ' όλο που μπορούσε να συλληφθεί, το έστειλε στην Σπάρτη. Το πινακίδιο εφαίνετο όμως σε όλους άδειο και οι Σπαρτιάτες απορούσαν, τί ήταν αυτό. Τότε, η Γοργώ είπε να ξυθεί το κερί, διότι θα υπάρχουν γράμματα χαραγμένα στο ξύλο! Έτσι σε λίγο έφευγαν αγγελιοφόροι στην υπόλοιπη Ελλάδα, για να ειδοποιήσουν για τον επερχόμενο κίνδυνο...

Μέσα σε όλα αυτά, ο Ξέρξης συγκεντρώνει ένα αμέτρητο συρφετό από τους πιο απίθανους λαούς της Ανατολής, για να εξολοθρεύσουν τον Ελληνισμό. Ο Ηρόδοτος στο Ζ΄ Βιβλίο ( Πολύμνια) της «Ιστορίας» του μας δίδει τον αριθμό 5.283.220 άνθρωποι!! Και μας αναφέρει ακόμα... σκύλους και υποζύγια! Το ναυτικό των βαρβάρων συγκέντρωσε περίπου 3.000 πλοία, εκ των οποίων περσικά ήταν τα 1.207. Οι βάρβαροι διέβησαν τον Ελλήσποντο μέσα σε μια εβδομάδα και αφού έκαιγαν και ρήμαζαν ό,τι έβρισκαν μπροστά τους, στρατοπέδευσαν στην Τραχίνα της Μαλίδος ( κοντά στον σημερινό Γοργοπόταμο, στον Μαλιακό κόλπο ). Απέναντί τους έστεκε αγέρωχος ο Ιερός Ελληνικός Στρατός, ο οποίος αριθμούσε: α) 300 Λακεδαιμονίους και β) 700 Θεσπιείς. Κοντά δε στους προαναφερθέντες υπήρχαν και οι υπηρέτες-ακόλουθοί τους, οι οποίοι βεβαίως εμάχοντο κι εκείνοι, αυτό δεν πρέπει να το λησμονούμε, διότι αναφέρεται στην Αρχαία Ελληνική Γραμματεία (Πλούταρχο, Ξενοφώντα και άλλους).

Οι Έλληνες λοιπόν, ευρίσκονται στην περιοχή των Στενών, τα οποία λέγονται «Θερμαί Πύλαι». Αρχηγός των Ελλήνων είναι ο βασιλεύς της Σπάρτης, ο θρυλικός Λεωνίδας ο Α΄, γιος του Αναξανδρίδη και εξελέγη αρχιστράτηγος των Ελλήνων κατόπιν ομοφώνου γνώμης των στρατηγών μέσα σε πανηγυρισμούς και ενότητα, αφού είλκε την καταγωγή του κατ' ευθείαν εκ του Ηρακλέους ( Ηρόδοτος, Ιστορία Ζ΄, 204).

Δίπλα στον Λεωνίδα, αφού οι υπόλοιποι κατέβηκαν στον Ισθμό της Κορίνθου για να οργανώσουν τη δεύτερη περιοχή αμύνης, ίσταται η ηρωική και θρυλική μορφή του στρατηγού των Θεσπιέων, του Δημόφιλου. «Ορισμένοι είπαν στον Λεωνίδα να κατέβει προς την Κόρινθο. Εκείνος τότε, τους κοιτά και λέγει: - Μένω εδώ, μαζί με τους τριακόσιους»! Ο Δημόφιλος κρατά στο αριστερό του χέρι την περικεφαλαία, αγκαλιάζει τον Λεωνίδα, λέγοντάς του: «Λεωνίδα, ( παί του Αναξανδρίδου) μαζί σου και οι επτακόσιοι Θεσπιείς! Νομίζεις πως θα λάβεις μόνος σου την δόξα εδώ στις Θερμοπύλες;»Επικρατεί σιγή... Βουρκωμένος ο Λεωνίδας του απαντά με τρείς μόνο λέξεις: «Ετοίμασε το στράτευμα»! Ο Δημόφιλος τον χαιρετά. Ξεκινούν για το πεπρωμένο τους, δε φοβούνται, αφού πρέπει να υπερασπιστούν τα ιερά και τα όσια των Ελλήνων. Ο ήλιος δύει, δίδοντας μια εκπληκτική και μυστηριακή λάμψη στις ιερές εκείνες μορφές, που πηγαίνουν να λάβουν τις θέσεις τους. Η σκηνή είναι επιβλητική και κατανυκτική ταυτόχρονα. Ακόμα και ο Πέρσης ιστορικός Σαρασθαίος ( Βασίλειο Αχαιμενιδών, U. Dairner, 1863) που αντίκρυζε από ένα ύψωμα την σκηνή που προαναφέρθη, έγραψε: «Γονάτισα και δάκρυσα... που έβλεπα τα τέκνα των Ελλήνων να βαδίζουν εκείνη την δύση του ηλίου προς την θεϊκή μοίρα τους...»!

Το βράδυ παρουσιάζεται στην σκηνή του Ξέρξη ο ιππεύς, που πήγε να κατασκοπεύσει. Τον ρωτά ο βασιλεύς, τί κάνουν οι Έλληνες και ο ιππεύς αφήνει... παγωμένο τον Ξέρξη, λέγοντας: « Αστειεύονται, λούζονται και χτενίζονται»! Αιώνιοι Έλληνες...Ήλθαν λίγοι βάρβαροι, θα τους πολεμήσουμε, θα πέσουμε... αυτό είναι όλο! Ποτέ δεν δέχτηκε ο θάνατος πάλι τέτοια περιφρόνηση.

Η πρώτη μέρα ξεκίνησε με την επίθεση Μήδων και Κισσίων, αλλά οι νεκροί τους ήσαν εκατοντάδες και... υποχώρησαν ατάκτως. Το σκηνικό δεν αλλάζει επί τέσσερις ημέρες. Τα τμήματα των βαρβάρων συντρίβονται το ένα μετά το άλλο. Ο στρατός των Σπαρτιατών, συνεπικουρούμενος από τους γενναίους μαχητές Θεσπιείς, λειτουργεί με τέλειους στρατιωτικούς ελιγμούς. Οι αυτοματισμοί στις κινήσεις αυτών των ανδρών αποδεκατίζει τις έκπληκτες ορδές των Περσών, ακόμα και τα πιο επίλεκτα τάγματα του βασιλιά Ξέρξη. Απέναντί τους δεν βλέπουν πια ανθρώπους αλλά μια πανίσχυρη και αλάνθαστη πολεμική μηχανή να τους καταπίνει...

Ο Ξέρξης σηκώνεται τρείς φορές από τον θρόνο του. Ο Λεωνίδας είναι έμπροσθεν των ελληνικών τμημάτων μαζί με τον Δημόφιλο, και ο ένας ξεκουράζει με τον στρατό του εναλλάξ τους άνδρες του άλλου. Θυμωμένος ο βάρβαρος ηγεμόνας διατάζει να επιτεθούν οι λεγόμενοι «Αθάνατοι» με τον αρχηγό τους τον Υδάρνη. Μετά από λίγο διαψεύδουν το όνομά τους, αφού δεν σώζεται κυριολεκτικά κανείς τους! Οι Σπαρτιάτες σε αυτή την μάχη μετρούν ελάχιστες απώλειες και αυτοί συγκαταλέγονται μόνον στους τραυματίες. Η άριστη φυσική κατάσταση των Ελλήνων αλλά και η ατέλειωτη ψυχική τους δύναμη τους κρατά σε ετοιμότητα για ακόμα μία σύγκρουση. Ο Ξέρξης, για να μην δώσει στον Λεωνίδα χρόνο για ανασύνταξη, ρίχνει στη μάχη των στενών και άρματα με καμήλες, τα περίφημα Λιβυκά. Το αποτέλεσμα είναι ξανά οικτρό για αυτούς και τότε θεριεύει το μίσος του Ξέρξη εναντίον του Λεωνίδα. Το απόγευμα του αποστέλλει κήρυκες με νέα επιστολή μα η απάντηση είναι πάντοτε η ίδια: « Πάλιν δε του Ξέρξου γράψαντος: πέμψον τα όπλα, αντέγραψε: Μολών λαβέ »! Απόδοση: Πάλι δε όταν έγραψε ο Ξέρξης «στείλε τα όπλα σου σ'εμένα», απάντησε: έλα εσύ να τα πάρεις! Ο Πέρσης στρατηγός μένει άναυδος και λέγει στον Λεωνίδα πως είναι πια αρκετά πλησίον τους. Ο Λεωνίδας του απαντά ότι «και εμείς τότε είμαστε πλησίον σας»! Παρόμοια σκηνή διαδραματίζεται σε μια πηγή, όταν συναντήθηκαν οι περίπολοι των Ελλήνων και των Περσών. Ο Πέρσης περιπολάρχης λέγει στον ¨Έλληνα Διηνέκη ότι « αύριο θα σας ρίξουμε τόσα βέλη, όπου και ο ήλιος ακόμα θα σκεπασθεί». Ο Διηνέκης ατάραχος, περιφρονητικά του απαντά: «Έτσι είναι καλύτερα, με τέτοιον ζεστό ήλιο, θα πολεμήσουμε υπό σκιάν»!...

Η νύχτα που ήλθε, είναι όμως και η τελευταία. Τη νύχτα εργάζονται οι δόλιοι και η ιστορία δυστυχώς γράφεται και με την προδοσία. Ο πανούργος βοσκός Εφιάλτης ή Επιάλτης, παρουσιάζεται στον Ξέρξη, δείχνει ένα μονοπάτι, που διασπά εύκολα τις ελληνικές γραμμές και η αντίστροφη μέτρηση αρχίζει. Οι ¨Έλληνες, την ίδια στιγμή, τέλειοι μαχητές, άριστοι σε μάχες κατά τμημάτων, λαμβάνουν ελαφρύ δείπνο και ακούνε από τον Μάντη Μεγιστία, τον Ακαρνάνα (ήρωας κι αυτός των Θερμοπυλών), τα μέλλοντα να συμβούν, χωρίς βεβαίως να φοβηθούν.

Ξημέρωσε... τα ιερά τέκνα της Ελλάδος παρατάσσονται με μεγαλοπρέπεια και ο Λεωνίδας τους λέγει ότι « το βράδυ Ο Πλούτων μας έχει πλούσιο δείπνο». Με το σύνθημα του βασιλέα ο Ιερός Ελληνικός Στρατός, γνωρίζοντας πως στην ασπίδα τους προστατεύουν όχι μόνο τους εαυτούς τους αλλά συζύγους, παιδιά, μια ολόκληρη πατρίδα, εφορμά στους τρομοκρατημένους βαρβάρους, οι οποίοι υποχωρούν, πέφτουν στη θάλασσα και πνίγονται. Κυριαρχεί μεγάλος πανικός! Ο μυθικός Δημόφιλος πέφτει, όχι γιατί νικήθηκε από εχθρικό δόρυ αλλά γιατί λύγισε από την εξάντληση... Ο βασιλεύς Λεωνίδας μάχεται σκληρά πάνω από το σώμα του Συνέλληνά του. Κάποια στιγμή ένα βέλος τρυπά το σώμα του, ύστερα κι άλλο... Πέφτει κι αυτός πάνω στο κορμί του Δημόφιλου. Την άμυνα των Ελλήνων συνεχίζουν να την υπερασπίζονται οι εναπομείναντες γενναίοι, δίπλα στα σώματα των αρχηγών τους. Στη συμπλοκή απαντούν με απαράμιλλη ηρωική αντεπίθεση και φονεύουν τους Πέρσες στρατηγούς Αβροκόμη και Υπεράνθη, αδελφούς του Ξέρξη. Σταματά ξαφνικά η μάχη και αποστέλλονται αγγελιοφόροι, οι οποίοι λέγουν το μήνυμα του Πέρση βασιλιά. «Σας στέλλω πολλά δώρα, σώστε την ζωή σας». Η απάντηση είναι καταπέλτης και δίνεται χωρίς δισταγμούς. « Είμεθα μαζί με τους αρχηγούς μας μέχρι και το τέλος μας»! Σε λίγο, οι Ψυχές όλων ανεβαίνουν στα ουράνια δώματα. Στις Θερμοπύλες έπεσε και ο τελευταίος Λακεδαιμόνιος ο Μάρων, γιός του Ορσιφάντου, ενώ από τους Θεσπιείς έπεσε τελευταίος ο Διθύραμβος του Αρματίδου Ο Πλούταρχος (Αποφθέγματα Λακωνικά, 225Ε,15) αναφέρει ένα περιστατικό μετά τον θάνατο του Λεωνίδα. Ο βάρβαρος Ξέρξης, γεμάτος μίσος και εκδίκηση, παρά το έθιμο των Περσών να τιμούν τους γενναίους αντιπάλους τους, όταν βρήκαν το ιερό σώμα του Βασιλέα, διέταξε να κόψουν το κεφάλι του και το σώμα του να το σταυρώσουν! Τόσο πολύ τους είχε ενοχλήσει, αλλά και τρομοκρατήσει το σώμα αυτό, πριν το εγκαταλείψει η αθάνατη και δοξασμένη ψυχή του Σπαρτιάτη Λεωνίδα...

Μετά την συντριπτική νίκη των συνασπισμένων Ελλήνων με αρχηγό τον Σπαρτιάτη Παυσανία στις Πλαταιές, 479 π.Χ., και την εκδίωξη των βαρβάρων από την Ιερά Ελλάδα, έγινε η περισυνέλεξη των αθανάτων εκείνων Θερμοπυλάχων και ετάφησαν εκεί ακριβώς όπου έγινε η μάχη. Ο Σιμωνίδης ο Κείος, ο μέγας επιγραμματοποιός, στην περίφημη επιτάφιο στήλη, έγραψε:

« Ώ ξείν, αγγέλειν Λακεδαιμονίοις, ότι τήδε κείμεθα τοίς κείνων ρήμασι πειθόμενοι».